Nền kinh tế quà tặng hay văn hóa quà tặng là một hệ thống trao đổi trong đó người ta tặng nhau những món quà có giá trị, mà không cần trả tiền hoặc có thỏa thuận rõ ràng về việc đáp lễ.[1][2][3] Trong nền kinh tế quà tặng, việc tặng quà không chỉ là một hành động mang tính cá nhân, mà còn là một quy tắc xã hội. Khi tặng quà, người ta không chỉ muốn thể hiện tình cảm, mà còn muốn duy trì mối quan hệ với người nhận. Mặc dù có thể có sự mong đợi về sự đáp lễ, nhưng quà tặng không phải là một cuộc trao đổi hàng hóa hoặc dịch vụ.[4] Nó khác với nền kinh tế trao đổi hàng hóa hoặc nền kinh tế thị trường ở chỗ, trong nền kinh tế quà tặng, quà tặng không được trao đổi trực tiếp với tiền bạc.Bản chất của nền kinh tế quà tặng là chủ đề tranh luận của các nhà nhân học. Nghiên cứu về nền kinh tế quà tặng bắt đầu từ mô tả của Bronisław Malinowski về vòng Kula ở quần đảo Trobriand.[5] trong chiến tranh thế giới thứ nhất.[6] Việc buôn bán Kula giống như tặng quà vì người Trobrianders coi việc tặng quà là một cách để thể hiện tình cảm và mối quan hệ với người khác. Cuộc tranh luận của Malinowski và Marcel Mauss về nền kinh tế quà tặng đã chỉ ra rằng trao đổi quà tặng không chỉ đơn thuần là một hình thức trao đổi vật chất, mà còn là một cách để xây dựng và duy trì các mối quan hệ xã hội.[7][8]Theo các nhà nhân chủng học Maurice Bloch và Jonathan Parry, mối quan hệ bất ổn giữa trao đổi thị trường và trao đổi phi thị trường là một trong những chủ đề được nghiên cứu nhiều nhất trong lĩnh vực nhân học. Một số người cho rằng nền kinh tế quà tặng giúp xây dựng cộng đồng, trong khi thị trường lại gây tổn hại cho mối quan hệ cộng đồng.[9][10]